Sport, a w tym także trening siłowy, z samej swojej natury wiąże się z ryzykiem kontuzji. Niemniej jednak trener personalny, dobierając dla klienta ćwiczenia oraz czuwając nad prawidłową techniką ich wykonania, odpowiada za bezpieczeństwo klienta, zapobieganie urazom i kontuzjom, a w konsekwencji może ponosić z tego tytułu odpowiedzialność cywilnoprawną.
Odpowiedzialność trenera za urazy i kontuzje może wynikać z dwóch podstaw – kontraktowej i deliktowej.
Reżim kontraktowy
Najczęściej umowa zawierana przez klienta z trenerem (także dorozumianie bądź w formie ustnej) będzie kwalifikowana jako umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o umowie zlecenie. Wówczas zakres tej odpowiedzialności wyznacza umowa, a trener będzie odpowiadał za jej niewykonanie bądź nienależyte wykonanie. W praktyce wymaga się od trenera personalnego, by ten prawidłowo dobrał ćwiczenie do potrzeb, możliwości i stanu zdrowia podopiecznego oraz w trakcie treningu czuwał nad prawidłową techniką jego wykonania. Brak dochowania należytej staranności, np. nieprzeprowadzenie pogłębionego wywiadu, zaniedbanie obowiązku nadzoru podczas ćwiczenia, źle dobrane ćwiczenie lub obciążenie, będzie skutkował odpowiedzialnością wobec klienta za powstałą szkodę w razie kontuzji bądź urazu.
W tym reżimie, to klient będzie musiał wykazać, że trener nie dochował należytej staranności oraz wykazać wysokość szkody, na którą najczęściej składać będą się koszty leczenia i utraconych zarobków (w razie niemożności wykonywania pracy).
Reżim deliktowy
Trener personalny niezależnie od odpowiedzialności kontraktowej może ponosić również odpowiedzialność z tytułu czynu niedozwolonego. Zatem jeśli jego zawinione działanie lub zaniechanie doprowadziło do urazu u klienta, co z kolei skutkowało powstaniem szkody majątkowej bądź niemajątkowej, trener poniesie za to odpowiedzialność. Jest ona dalej idąca, gdyż obejmuje także:
- odpowiedzialność za szkody na osobie – wszelkie koszty wynikłe z powodu uszkodzenia ciała bądź rozstroju zdrowia lub nawet koszty niezbędne do przygotowania do innego zawodu, a w razie całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy naprawienie szkody może nastąpić w formie renty;
- zadośćuczynienie za krzywdę, tj. szkodę niemajątkową związaną z cierpieniami fizycznymi i psychicznymi.
W tym reżimie ciężar dowodu jest odwrócony i to trener, by zwolnić się z odpowiedzialności, musi wykazać, że powstała szkoda nie była wynikiem jego zawinionego działania bądź zaniechania.
Okoliczności wyłączające lub ograniczające odpowiedzialność
Oczywistym jest, że trener nie poniesie odpowiedzialności, jeśli szkoda nie powstała z jego winy, a była np. w całości następstwem czynników leżących po stronie klienta, których trener przy dochowaniu należytej staranności nie mógł być świadomy bądź wynikała z wadliwości sprzętu.
Niezależnie od tego, zgoda poszkodowanego jest jedną z przesłanek wyłączających bezprawność, a w konsekwencji także i winę. Dlatego, gdy klient wyrazi zgodę na wykonanie jakiegoś ryzykownego ćwiczenia, może to wyłączyć odpowiedzialność trenera. Niemniej jednak zgoda ta musiałaby być w pełni świadoma, a więc klient musiałby być dokładnie poinformowany o ewentualnych ryzykach.
Ograniczenia odpowiedzialności można dopatrywać również w samoprzyczynieniu się poszkodowanego. W takiej sytuacji szkoda jest niejako wynikiem działania i trenera i samego klienta, który np. niedokładnie wykonał jakieś ćwiczenie bądź nie poinformował trenera o dolegliwościach bólowych.
Podsumowanie
Praca trenera personalnego jest nierozerwalnie związana z najważniejszymi dobrami prawnie chronionymi, tj. ze zdrowiem i życiem, a mając na uwadze nieodłączne od treningów ryzyko sportowe, ważnym elementem ochrony trenera jest ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Czasem zwykła nieuwaga bądź drobna pomyłka może doprowadzić do poważnych urazów, a ubezpieczenie OC może pokryć w takich przypadkach koszty leczenia czy rehabilitacji. Mając na uwadze powyżej opisany zakres odpowiedzialności trenera personalnego, odpowiednio dobrana polisa powinna być wręcz poczytywana jako przejaw profesjonalizmu.
Masz pytania? Chcesz zabezpieczyć swoje interesy? Zapraszamy do kontaktu!
Autorka: Amelia Cichoń, GÓRALSKA | ROŻEK adwokaci
